Google NotebookLM là một ứng dụng ghi chú được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI) cực kỳ tiềm năng, hiện đang hoạt động trên nền tảng Gemini 2.0. Khởi đầu chỉ là một dự án thử nghiệm đơn thuần, nhưng trợ lý nghiên cứu này đã thực sự bứt phá sau khi giới thiệu tính năng tạo podcast do AI (được gọi là Audio Overviews) dựa trên các tài liệu do người dùng cung cấp. Sau đó, Google tiếp tục phát triển với “Chế độ tương tác” (Interactive Mode), cho phép người dùng tham gia vào podcast và đặt câu hỏi cho “người dẫn chương trình” liên quan đến nội dung của họ. Gần đây nhất, NotebookLM đã giới thiệu tính năng Sơ đồ tư duy (Mind Maps), giúp người dùng dễ dàng hình dung mối quan hệ giữa nhiều ý tưởng và khái niệm phức tạp.
Rõ ràng là đội ngũ phát triển đã làm việc không ngừng nghỉ để biến NotebookLM thành công cụ năng suất lớn tiếp theo. Là một người dùng hàng ngày và đã gắn bó với NotebookLM từ những ngày đầu, tôi nhận thấy công cụ này còn có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa nếu Google bổ sung bốn tính năng dưới đây.
4 Tính Năng Cần Cải Thiện Để NotebookLM Hoàn Thiện Hơn
1. Cải thiện khả năng tổ chức ghi chú
Mọi thao tác trong NotebookLM, từ việc tạo Audio Overview cho đến tóm tắt một tài liệu dài 200 trang, đều yêu cầu tạo một “notebook” (sổ ghi chú). Các notebook này đóng vai trò là cách chính để tổ chức các dự án, tương tự như các thư mục, nhưng mỗi notebook lại tồn tại độc lập. Vấn đề phát sinh khi bạn sử dụng NotebookLM thường xuyên, số lượng notebook có thể nhanh chóng trở nên mất kiểm soát.
Ví dụ, với vai trò là một sinh viên đại học, tôi phụ thuộc vào NotebookLM để học tập cho hầu hết các môn học của mình. Mỗi học kỳ, tôi thường học khoảng sáu môn, đồng nghĩa với việc tôi tạo ít nhất sáu notebook. Tuy nhiên, vì một số chương không liên quan đến nhau, tôi thường phải tạo thêm các notebook riêng biệt cho chúng. Đến cuối học kỳ, tôi có thể dễ dàng có hơn 20 notebook. Và mặc dù sẽ rất tiện lợi nếu có thể xóa toàn bộ ghi chú của một học kỳ sau khi hoàn thành, điều đó là không thể vì tôi biết mình sẽ cần tham khảo lại chúng sau này.
Tổ chức NotebookLM với nhiều sổ ghi chú
Hệ thống tổ chức hiện tại của NotebookLM thực sự khá lộn xộn. Không có cách nào để nhóm các notebook vào thư mục, chứ đừng nói đến thư mục con. Lý tưởng nhất, tôi mong muốn có thể tổ chức ghi chú bằng cách nhóm tất cả các notebook cho một môn học cụ thể vào một thư mục, sau đó gom các thư mục môn học đó vào một thư mục lớn hơn cho mỗi học kỳ. Mặc dù NotebookLM cho phép sắp xếp các notebook theo Gần đây nhất, Tiêu đề và Được chia sẻ với tôi, nhưng tính năng này chưa thực sự hữu ích. Tệ hơn nữa, không có chức năng tìm kiếm, khiến việc tìm kiếm các notebook cụ thể trở nên khó khăn hơn. Một trong những yếu tố đầu tiên tôi tìm kiếm ở một công cụ ghi chú là khả năng tổ chức mạnh mẽ, và dù tôi vẫn gắn bó với NotebookLM vì những tính năng khác nó mang lại, tôi lo lắng rằng khi bộ sưu tập notebook của mình tiếp tục tăng lên, thời gian tôi phải cuộn qua chúng cũng sẽ tăng theo. Ngay cả việc thêm nhãn và thẻ như Google Keep cũng sẽ là một cải tiến đáng kể!
2. Tùy chọn xem tài liệu gốc ngay trong NotebookLM
Sau khi tạo một notebook trong NotebookLM, bước tiếp theo là tải lên tài liệu tham khảo mà bạn muốn công cụ này tóm tắt, phân tích hoặc tạo Audio Overviews. Hiện tại, bạn có thể tải lên các tệp PDF, URL (bao gồm cả video YouTube công khai), Google Slides và Docs, hoặc thậm chí là văn bản được sao chép và dán. Tôi hầu như luôn tải lên các tệp PDF hoặc tài liệu bài giảng của mình (mà tôi phải chuyển đổi từ PowerPoint sang PDF vì NotebookLM không hỗ trợ tệp .pptx – đây cũng là một tính năng khác mà tôi mong muốn được thấy).
NotebookLM chỉ hiển thị văn bản trích xuất từ nguồn
Vấn đề là: tài liệu bài giảng của tôi thường bao gồm các sơ đồ và đoạn mã quan trọng, nhưng một khi tôi tải chúng lên, tôi không thể xem chúng ở định dạng gốc ngay trong NotebookLM. Nhấp vào một nguồn PDF chỉ hiển thị văn bản được trích xuất, điều này hoàn toàn vô dụng khi các yếu tố hình ảnh cũng quan trọng không kém gì từ ngữ. Điều này buộc tôi phải mở các tài liệu gốc của mình trong một trình xem PDF riêng biệt hoặc trên một thiết bị khác như iPad chỉ để theo dõi nội dung một cách chính xác.
3. Phát triển ứng dụng NotebookLM độc lập
Google NotebookLM được phát hành vào tháng 7 năm 2023, nghĩa là đã gần hai năm kể từ khi công cụ này ra mắt dưới dạng một sản phẩm thử nghiệm. Google đã loại bỏ trạng thái “thử nghiệm” của nó vào tháng 10 năm 2024 và thậm chí còn giới thiệu một gói trả phí, NotebookLM for Business, dành cho các chuyên gia và đội nhóm. Mặc dù ứng dụng đã phát triển nhanh chóng, nhưng nó vẫn chưa có một ứng dụng độc lập! Kể từ khi ra mắt, NotebookLM chỉ có thể truy cập thông qua trình duyệt web, không có phiên bản di động hoặc máy tính để bàn chuyên dụng.
Tài liệu tóm tắt trong NotebookLM trên giao diện web
Là một người chủ yếu sử dụng iPad cho tất cả công việc liên quan đến đại học của mình, bao gồm ghi chú và học tập, việc phải mở một tab trình duyệt mới mỗi khi tôi cần NotebookLM (tức là gần như toàn bộ thời gian tôi học) là vô cùng bất tiện. Không có ứng dụng web nào mang lại trải nghiệm liền mạch như một ứng dụng chuyên dụng, và các trình duyệt trên iPad đặc biệt khó sử dụng, điều này chỉ khiến mọi việc trở nên tồi tệ hơn. Vì chỉ có thể truy cập thông qua trang web của nó, điều đó cũng có nghĩa là nó hoàn toàn phụ thuộc vào kết nối internet. Chẳng hạn, việc tạo Audio Overview trên iPad là một việc phiền toái. Tôi phải giữ trình duyệt mở trong khi nó xử lý, và đã có vô số lần tôi phải chờ đợi nhiều phút để nó tạo xong, chỉ để nhận được một lỗi. Kỳ lạ thay, tôi chưa bao giờ gặp phải vấn đề này khi sử dụng NotebookLM trên máy Mac của mình. Đó là lý do tại sao tôi thường tạo podcast trên máy Mac, tải xuống và AirDrop sang iPad trước, để tôi có thể nghe khi đang di chuyển, điều này hoàn toàn không lý tưởng!
4. Cung cấp bản ghi (Transcript) cho Audio Overviews
Là một người không thể xem phim hay chương trình truyền hình mà không có phụ đề, nên không có gì ngạc nhiên khi tôi cũng cảm thấy tương tự với tính năng Audio Overviews của NotebookLM. Mặc dù đây là tính năng tôi sử dụng nhiều nhất, tôi ngạc nhiên khi họ thêm khả năng tham gia podcast và đặt câu hỏi cho người dẫn chương trình trước khi giới thiệu bản ghi (transcript) cho Audio Overviews.
Sự bổ sung đơn giản nhưng hữu ích này sẽ giúp việc lướt qua nội dung dễ dàng hơn, đọc theo khi Audio Overview đang phát, và nhanh chóng xem lại các chi tiết cụ thể mà không cần phải nghe lại toàn bộ. Nó cũng sẽ giúp tôi không phải tua qua các podcast dài hàng giờ chỉ để tìm một điểm mấu chốt!
NotebookLM: Gần như hoàn hảo
Google đã thực sự làm rất tốt với NotebookLM. Nó thiết thực, hữu ích, không đưa ra thông tin sai lệch (hallucinate) và là một trong những công cụ AI tốt nhất hiện có cho sinh viên và nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, suy cho cùng, nó vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Vì vậy, tôi chắc chắn Google sẽ bổ sung một vài trong số các tính năng này sớm hay muộn – nhưng hy vọng là sớm hơn là muộn hơn!